مطالعه غلظت های کل و قابل تبادل عناصر co, pb, zn و cd در رسوبات دانه ریز پلایای گاوخونی (جنوب شرق اصفهان )

معادن سرب و روی در حوضه آبریز گاوخونی ، شرایط آب وهوایی، عبور رودخانه زاینده رود از مناطق صنعتی و کشاورزی و همچنین سازندهای زمین شناسی باعث تمرکز نسبتا بالای فلزات سنگین بالقوه سمی در نهشته های دانه ریز پلایای گاوخونی گردیده اند. در این تحقیق از رسوبات گلی دلتا و پلایای گاوخونی نمونه برداری شده و پارامترهای ژئوشیمیایی ، رسوب شناسی و غلظت فلزات سنگین اندازه گیری گردیده اند. مقادیر کربنات کلسیم، ph و ماده آلی در رسوبات گلی از شمال به جنوب پلایا افزایش یافته و مقادیر رس و eh کاهش می یابند. این رسوبات دانه ریز به ترتیب فراوانی شامل ایلیت، کلریت، کائولینیت و مونت موریونیت هستند.فراوانی این کانیها از شمال به جنوب پلایا دارای تغییرات زیادی نمی باشد. میانگین غلظت فلزات سنگین بر حسب ppm به ترتیب فراوانی به صورت روی (96/49)، سرب (25/39)، کبالت (14/8) و کادمیوم (53/3) است . محاسبه شاخص زمین انباشتگی نشان دهنده آن است که رسوبات از نظر آلایندگی به عنصر کادمیوم خیلی آلوده، نسبت به سرب غیر آلوده تا کمی آلوده و از لحاظ سایر عناصر غیر آلوده می باشند.غلظت قابل تبادل فلزات سنگین در رسوبات از غلظت کل این عناصر بسیار کمتر است. ماده آلی در مقایسه با میزان رس ونوع کانی های رسی در تبادل کاتیونی فلزات سنگین نقش مهم تری داشته و با افزایش ماده آلی در رسوبات ، تبادل فلزات سنگین نقش مهم تری داشته وبا افزایش ماده آلی در رسوبات ، تبادل فلزات سنگین نیز افزوده می گردد.